Hormon Tarczycy T3
Tomasz Mrowiec
http://www.profi-dieta.pl
Wstęp
T3 czyli Trójjodotyronina jest hormonem tarczycy, do których zaliczamy również:
• tyroksyne T4
• kalcytonine Ct
Powyższe hormony sterują przemianą materii praktycznie w wszystkich narządach oraz tkankach organizmu.
Bardzo ważnym faktem jest tutaj to, iż wszystkie funkcje tarczycy są pod ścisłą kontrolą podwzgórza oraz przysadki mózgowej.
Hormony tarczycy są odpowiedzialne w organizmie za:
- tempo metabolizmu
- tętno
- temperatura ciała
- wzrost i rozwój
- masę ciała
- sprawność umysłową
- cykl miesiączkowy
- płodność
T3 produkowany jest przez gruczoł tarczycy, a dokładnie przez komórki pęcherzyków tarczycy.
Hormon T3 (jak i również T4) powstaje i jest magazynowany w postaci koloidu tarczycy, który zawiera białko zwane tyreoglobuliną, skąd jest wydzielany do krwioobiegu.
Produkcja trójjodotyroniny regulowana jest przez przysadkę mózgową, przy pomocy tzw. mechanizmu sprzężenia zwrotnego ujemnego.
Hormonu tarczycy T3 (funkcje)
• zwiększa tempo syntetyzowania białek (funkcje wzrostowe organizmu)
• przyspiesza podstawową przemianę materii (stąd właśnie nazywany jest hormonem pobudzającym metabolizm)
• poprzez nasilenie lipolizy sprzyja procesom redukcji tkanki tłuszczowej
• wpływa na poziom serotoniny w mózgu, która min. poprawia nastrój oraz zapobiega depresji
• zwiększa produkcję ciepła w organizmie poprzez rozkojarzenie fosforylacji w mitochondriach
• zwiększa metabolizm węglowodanów (zużycia tlenu)
T3 a jod
Do wytworzenia T3 (jak i pozostałych hormonów tarczycy) niezbędna jest wystarczająca ilość jodu.
Nasz organizm może przyswoić ten pierwiastek z pożywienia oraz co ciekawe z powietrza.
W pożywieniu jod możemy znaleźć głównie w:
• makreli
• łososiu
• śledziu
• dorszu
Możemy zaobserwować tutaj zależność, iż jod znajduje się wszystkich rybach, które pływają w wodzie morskiej bogatej w powyższy pierwiastek.
T3 a T4
Trójjodotyronina jest hormonem, który jest produkowany przez tarczycę, natomiast jej większość powstaje przez "odjodowanie" tyroksyny (T4) już na poziomie tkankowym, a więc T4 jest przekształcana do T3.
Przyjmuje się, iż około 20-30% T3 pochodzi bezpośrednio z tarczycy, zaś pozostałe 70-80% powstaje w wyniku obwodowej konwersji T4.
Hormon tarczycy T3 jest zdecydowanie "silniejszy" od T4, gdyż jego aktywność biologiczna jest aż 2-4 krotnie większa niż aktywność tyroksyny (T4), stąd bardzo ciężko jest doprowadzić do zmiany stężenia tego hormonu bez użycia leków hormonalnych.
T3 a tyreotropinę (TSH)
W warunkach fizjologicznych wydzielanie hormonów tarczycy jest bardzo precyzyjnie regulowane przez wydzielany przez przysadkę mózgową - hormon tyrotropowy (tzw. TSH).
Powyższa regulacja wydzielania hormonów opiera się na tzw. mechanizmie sprzężenia zwrotnego, który najprościej możemy opisać w taki sposób iż TSH pobudza wydzielanie T3 i T4, które z kolei hamują (zwrotnie) wydzielanie TSH.
Normy i niedobór
Poziom wszystkich hormonów tarczycy możemy sprawdzić podczas podstawowych badań krwi.
Norma poziomu T3 w krwi mieści się w przedziale 1,23 - 2,76 nmol/l (86-180 ng)
Niedobór triójjodotyroniny jest bardzo niebezpieczny w okresie niemowlęcym oraz podczas dojrzewania gdyż może prowadzić wręcz do nieodwracalnych zmian w mózgu, czego następstwem może być niedorozwój umysłowy (tzw. kretynizm tarczycowy)
Do chorób związanych z zaburzeniami tarczycy zaliczamy:
- wole
- nadczynność tarczycy
- niedoczynność tarczycy
- guzy tarczycy
- niedorozwój umysłowy
- nowotwory